_

Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014

Το Σύστημα Αποθήκευσης Τροφίμων του GreekPreparedness


Το θέμα της αποθήκευσης τροφίμων είναι πάντα δημοφιλές αλλά και χιλιοειπωμένο. Και συνήθως περιορίζεται σε μια μακριά λίστα με είδη και ποσότητες που αναπαράγεται συνεχώς. Οι περισσότερες από τις λίστες βασίζονται το εγχειρίδιο της Εκκλησίας των  Latter Day Saints, παρακλάδι η ίδια του μορμονισμού, που επιδιώκει τα μέλη της να είναι αυτάρκη για ένα χρόνο.
Η δική μας αναφορά στο θέμα θα είναι πιο προσωποποιημένη και η επιλογή των ειδών έγινε με βάση τις δικές μας προτιμήσεις και την αξία τους στο δικό μας τρόπο διατροφής.

Ο Σκοπός και οι Βασικές Αρχές του Συστήματος Αποθήκευσης μας.

Η βασική αρχή φυσικά είναι το “Αποθήκευε ότι Τρως, Τρώγε ότι έχει Αποθηκεύσει”. Eat what you Store, Store what you Eat. Ειδικά με το «Αποθήκευε ότι τρως” εννοούμε αυτά που τρώτε στην καθημερινότητα και όχι αυτά που θα μπορούσατε να φάτε στην ανάγκη. Αν το τρόφιμο μείνει ξεχασμένο στην αποθήκη σας θα λήξει ή αλλοιωθεί πριν καν θυμηθείτε ότι το έχετε.
Έτσι έχοντας κάνει παρόμοια λάθη στο παρελθόν ξεκινήσαμε με μια μικρή αποθήκη για τις ανάγκες ενός μηνός. Στην πορεία κρίναμε ότι θα πρέπει να επεκτείνουμε το διάστημα γιατί ενδέχεται να βοηθήσουμε την άμεση οικογένεια μας συνεισφέροντας τρόφιμα.
Αλλά δεν πήγαμε στο άλλο άκρο με συνεχόμενα ράφια αποθηκευμένων τροφίμων. Η υπερβολή ανάμεσα στα άλλα δεσμεύει και χρήματα, και θεωρούμε την ρευστότητα αναγκαία για τα ενδεχόμενα δυσμενή σενάρια εξέλιξης της κατάστασης στη χώρα μας. Το θέμα το έχουμε καλύψει επαρκώς εδώ, οπότε προχωράμε παρακάτω…

Εδώ και ενάμιση χρόνο έχουμε πιάσει την κρίσιμα μάζα των αποθηκευμένων τροφίμων. Επαρκής όχι μόνο για τους κινδύνους που έχουμε εκτιμήσει αλλά και αρκετή ώστε να περιορίσουμε τις επαναλαμβανόμενες αγορές. Έτσι πια μπορούμε να περιμένουμε τις προσφορές στα προϊόντα για να αγοράσουμε τις απαραίτητες ποσότητες με βάση τις ανάγκες μας, τον ρυθμό κατανάλωσης τους και τον ρυθμό αντικατάστασης τους. 
Επίσης καατφέρμαε να έχουμε μια διασπορά των ημερομηνιών λήξεως των τροφίμων μας, ώστε να μην βρεθούμε μπουκωμένοι από τρόφιμα που πρέπει να καταναλωθούν σύντομα.

Το "χτίσιμο" της αποθήκης μας έγινε μεθοδικά με την μέθοδο των "2 ευρώ" την οποία θα σας περιγράψουμε σε επόμενο άρθρο. Και σίγουρα δεν περιλαμβάνει μόνο τρόφιμα αλλά και είδη καθαριότητας και προσωπικής υγιεινής


Ανάλυση των Ειδών και του Τρόπου Διαχείρισης της Αποθήκης μας



Στην παρακάτω εικόνα θα δείτε ένα απόσπασμα από την λίστα που τηρούμε.
Δίπλα από κάθε είδος έχουμε δημιουργήσει θέσεις που αντιπροσωπεύουν την ποσότητα του τροφίμου. Στην κάθε θέση γράφουμε την ημερομηνία λήξης. Έτσι με μια ματιά ελέγχουμε και τις διαθέσιμες ποσότητες και τον χρόνο που αυτές πρέπει να αντικατασταθούν. Όταν λοιπόν κάποιο προϊόν πλησιάζει την ημερομηνία λήξης του, το βγάζουμε στον πάγκο της κουζίνας ώστε να μην ξεχαστεί και να προγραμματιστεί η σύντομη κατανάλωση του
Στο άκρο της σελίδας γράφουμε επίσης της μερίδες ανά κύριο τρόφιμο, ώστε να υπολογίζουμε τις ημέρες που μπορεί να μας στηρίξει η αποθήκη μας.


Επίσης στην επιλογή των τροφίμων έπαιξε ρόλο και η ευκολία μαγειρέματος. Σαν σημείο αναφοράς έχουμε την δυνατότητα να παρασκευάσουμε το φαγητό μας σε ένα μεγάλο γκαζάκι. Δεν αποκλείσαμε τα άλλα τρόφιμα, αλλά δώσαμε μεγαλύτερη έμφαση σε αυτά που δεν απαιτούν πολλή ενέργεια και ώρα προετοιμασίας.

Τα Είδη Αναλυτικά

Ζάχαρη: Προτιμάμε την καστανή αλλά καθώς η ζάχαρη δεν αλλοιώνεται ποτέ, κρατάμε και μια ποσότητα λευκής που έτσι και αλλιώς χρησιμοποιείται στην σπιτική ζαχαροπλαστική.
Κακάο, Καφές: Πέρα από την καθημερινότητα, τα ροφήματα είναι απαραίτητος παράγοντας ψυχολογικής τόνωσης στις δύσκολες στιγμές, οπότε κρατάμε αρκετή ποσότητα από  αυτά.
Μαγιά: Για τους πειραματισμούς μας στην Παρασκευή ψωμιού. Αν και το ψωμί είναι βασικό συστατικό της διατροφής μας δεν έχουμε επεκταθεί πολύ στην παρασκευή του γιατί απαιτεί πολύ ενέργεια που δεν μπορούμε να υπολογίσουμε ότι θα είναι διαθέσιμη σε μια δύσκολη κατάσταση.
Χαλβάς, Σοκολάτες: Η κατανάλωση τους είναι περιστασιακή, αλλά έχουν την θέση τους στην αποθήκη μας και για την θρεπτική, αλλά και για την θερμιδική τους αξία. Να σημειώσουμε ότι οι σοκολάτες είναι bitter γιατί και δεν καταναλώνονται εύκολα, (μικρή αντίσταση στον πειρασμό) και αντέχουν κάπως περισσότερο στη ζέστη.
Παστέλια: όπως και οι σοκολάτες έχουν θέση εκτός από την αποθήκη τροφίμων μας και στο σακίδιο των 72 ωρών αλλά και τις χρησιμοποιούμε στις μικρές μας εξορμήσεις
Γάλα UHT: Πρόκειται για γάλα υψηλής παστερίωσης που συσκευάζεται σε κουτιά tetrapak. Είναι το μόνο από τα γάλατα μακράς διάρκειας που μπορούμε να αντέξουμε την γεύση του. Καθώς καταναλώνουμε γάλα καθημερινά, δεν έχει νόημα να υποστούμε την δοκιμασία της καραμελωμένης γεύσης μόνο και μόνο για να ανακυκλώνουμε τα αποθέματα μας.
Χυμοί: Δροσιστικοί και τονωτικοί μας συνοδεύουν και στην εργασία μας, ειδικά το καλοκαίρι. Υπολογίσαμε λοιπόν ενα ποτήρι την ημέρα για διάστημα ενός μηνός.
Φρυγανιές, Πίτες: Για εμάς είναι υποκατάστατα του ψωμιού όταν δεν θα μπορούμε να έχουμε διαθέσιμο φρέσκο. Σαν είδη τα καταναλώνουμε περιστασιακά.
Πουρές: Τροφή πολύ εύκολο να παρασκευαστεί, χωρίς καμιά ιδιαίτερη διατροφική αξία, αλλά καλό συνοδευτικό με μεγάλο χρόνο διατήρησης. Και πάλι η κατανάλωση του είναι περιστασιακή.
Μανιτάρια Κονσέρβα: Μπορείτε να τα θεωρήσετε υποκατάστατα του κρέατος και καλό τσιπουρομεζέ. Αλλά μπορούν να αποτελέσουν και κυρίως πιάτο.
Κρέας Κονσέρβα: Αν και δεν το προτιμάμε, είναι καλή πηγή πρωτεΐνης και θερμίδων που διατηρείται επί μακρόν, πολύ πέραν της ημερομηνίας λήξης, οπότε δεν έχουμε και μεγάλη πίεση να το καταναλώνουμε. Διατηρούμε μια ποικιλία μορφών όπως χοιρινή ωμοπλάτη, μορταδέλα, ζαμπονάκια και κεφτεδάκια σε σάλτσα. Αν μη τι άλλο είναι καλά και πρακτικά εδέσματα για τις εξορμήσεις μας στο βουνό.
Φασόλια Κονσέρβα: Περίπου σαν και το κρέας κονσέρβα, δοκιμάστε τα ζεσταμένα στην φωτιά με Tabasco. Αποτελούν εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης και τροφή που δεν θέλει προετοιμασία.
Ξύδι και Αλάτι: Εκτός των άλλων είναι και φυσικά συντηρητικά
Λάδι: Απαραίτητη τροφή με μεγάλη θερμιδική αξία. Δεν διατηρούμε όμως μεγάλες ποσότητες γιατί θα οξειδωθεί πριν το καταναλώσουμε. Τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν καύσιμο (σε καντήλια) και για την παρασκευή σαπουνιού
Τοματοπολτός και Τομάτα Τριμμένη: τα χρησιμοποιούμε σχεδόν καθημερινά στην μαγειρική μας
Φασόλια Ξερά: Παραδοσιακή, οικονομική και θρεπτική τροφή. Η αλήθεια είναι ότι μας προβληματίζει ότι δεν παρασκευάζονται γρήγορα. Συνεπώς τηρούμε μόνο μικρές ποσότητες.
Ρύζι: Έχει την θέση του στην αποθήκη μας, αλλά δεν το καταναλώνουμε συχνά κυρίως γιατί δεν συντηρείτε εύκολα μαγειρεμένο.
Ζυμαρικά: Τα προτιμάμε –σε σχέση με το ρύζι- και σαν τροφή και σαν πηγή υδατανθράκων. Είναι πολύ ευέλικτη τροφή που μαγειρεύεται με πολλούς τρόπους, και σχετικά γρήγορα. Μας αρέσει αρκετά το κριθαράκι το οποίο βέβαια βράζει πιο αργά από την σπαγγετίνη. Εναλλακτικά μπορεί να υποκατασταθεί από το “ρυζάκι” που σαν πιο ψιλό μαγειρεύεται πιο γρήγορα.
Αλεύρι: Δεν κρατούμε μεγάλες ποσότητες εφόσον δεν παρασκευάζουμε ψωμί ή άλλες ζύμες τακτικά, οπότε ο ρυθμός ανακύκλωση είναι πολύ αργός.
Ξηροί Καρποί: Δεν τους καταναλώνουμε τακτικά, αλλά κρατάμε μια μικρή ποσότητα για την θερμιδική και θρεπτική τους αξία.
Ξέρα Δαμάσκηνα: Είναι από τα λιγότερα αρεστά σε μας φρούτα, και τα καταναλώνουμε μόνο κοντά στην λήξη τους. Τα προσθέσαμε πρόσφατα στην αποθήκη μας με το σκεπτικό ότι είναι καλή πηγή φυτικών ινών που λείπουν από μια ξερή διατροφή.

Σημείωση: Με μια κριτική ματιά η παραπάνω λίστα είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες ενός εργένη που ζει σε αστική περιοχή. Σαφώς και η λίστα ενός οικογενειάρχη θα είναι μεγαλύτερη και διαφορετική.

Τα Είδη που Δεν θα Βρείτε στην Αποθήκη μας

Μέχρι τώρα σίγουρα θα έχετε ήδη σκεφτεί τρόφιμα που “λείπουν” από την λίστα μας. Αλλά θα σας θυμίσουμε ότι είναι βασικό τα τρόφιμα να καταναλώνονται, και για να καταναλωθούν πρέπει να βρίσκονται στο καθημερινό μας διαιτολόγιο.
Επίσης κάποια τρόφιμα τα διατηρούμε σε καταψυγμένη μορφή, πχ κόκκινες πιπεριές.
(Που είναι από τις λίγες μορφές σαλάτας που μπορεί να συντηρηθεί επί μακρόν, αλλά και συνοδεύουν καταπληκτικά τα λιπαρά και πικαντικά/καφτερά φαγητά που κατά τεκμήριο είναι τα συσκευασμένα και αφυδατωμένα τρόφιμα)

Σε δεύτερο επίπεδο έχουμε ήδη μια λίστα τροφίμων που θα αγοράσουμε στο “παραπέντε”. Ενδεικτικά, αυτά είναι το μέλι, οι σοκολάτες, οι ελιές, οι κόκκινες πιπεριές σε κονσέρβα, και οι κομπόστες φρούτων. Αν τα πράγματα εξελιχτούν τόσο άσχημα, δεν θα είναι και μεγάλος συμβιβασμός να καταναλώσουμε τροφές που δεν πολύ-προτιμούμε ή είναι ανώφελη (βλέπε, αντιοικονομική) η διατήρηση τους σε στοκ.

Επίλογος

Ελπίζουμε όλα τα παραπάνω να σας φάνηκαν χρήσιμα όχι μόνο για τον τρόπο οργάνωσης μιας αποθήκης τροφίμων αλλά κυρίως χρήσιμα για το σκεπτικό που σας εκθέτουμε και μπορεί να βοηθήσει στις επιλογές σας. Αλλά σαφώς και θα πρέπει να κάνετε τις δικές προσαρμογές στον τρόπο ζωής και διατροφής σας.

Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2014

Trail Mix : Πρακτική και Ισορροπημένη Τροφή για Ορειβάτες & Survivalists


To Trail Mix είναι ένα ενεργειακό σνακ για ορειβάτες αν και θα μπορούσε να θεωρηθεί και σχεδόν ολοκληρωμένη τροφή από μόνο του. Αποτελεί μετεξέλιξη ενός παρόμοιου σνακ. του GORP (Good Old Raisins & Peanuts), τα απλά φιστίκια με σταφίδες δηλαδή. (και για το ποιο Ελληνικό, τα στραγάλια με σταφίδες).
Περιέχει 1/3 Σταφίδες, 1/3 Αλμυρά Φιστίκια (Αμερικάνικα) και 1/3 M&M.
Μπορεί αυτός ο συνδυασμός να σας φαίνεται παράξενος (το λιγότερο) αλλά έχει ισχυρή λογική βάση.


Οι Ανάγκες Διατροφής ενός Ορειβάτη

Από τα τρία βασικά και επιθυμητά συστατικά μιας τροφής το Trail Mix έχει και τα τρία.
Υδατάνθρακες (Άμυλο και Σάκχαρα), Πρωτεΐνη και Λίπη. Και κάθε ένα από αυτά έχει διαφορετικό ρόλο να επιτελέσει. Η πρωτεΐνη αναπληρώνει την μυϊκή μάζα, οι υδατάνθρακες είναι εύκολα μεταβολίσιμη πηγή ενέργειας και το λίπος είναι τρόπος αποθήκευσης αυτής της ενέργειας.
Κοιτώντας λοιπόν τα συστατικά μέρη του Trail Mix παρατηρούμε ότι:

  • Έχουμε καθαρή ζάχαρη στην επικάλυψη των Μ&Μ που μας δίνει ΑΜΕΣΑ ενέργεια (αν δεν καταναλώνετε πολλές γλυκές τροφές θα νιώσετε μια πρωτόγνωρη αίσθηση όταν τα δοκιμάσετε).
  • Έχουμε σύνθετα ζάχαρα από τις σταφίδες και λίγο άμυλο από τα φιστίκια που μεταβολίζονται πιο αργά από την καθαρή ζάχαρη.
  • Έχουμε λίπος από τα φιστίκια και τα Μ&Μ που μεταβολίζεται ακόμα πιο αργά.
  • Έχουμε  και το απαιτούμενο αλάτι για να αναπληρώνεται αυτό που χάνεται με τον ιδρώτα.

Έτσι ένας ορειβάτης (και ο οποιοσδήποτε εκτελεί συνεχή σωματική άσκηση και εργασία) φορτίζει τι μπαταρίες του που κρατούν και πολύ καθώς δεν κρασάρει μόλις καούν τα απλά ζάχαρα της τροφής του.

Επίσης το Trail Mix είναι και πολύ πρακτικό σαν σνακ και τροφή.
Αποθηκεύεται εύκολα, αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες, είναι βολικό καθώς μπορεί να καταναλωθεί σταδιακά εν κινήσει, τα Μ&Μ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν καραμελίτσες, και έχει και λίγη σοκολάτα που κανένας δεν αρνείται.

Μιλώντας με Νούμερα

Γενικά θεωρείτε ότι η τροφή ενός ορειβάτη πρέπει να αποτελείται από Πρωτεΐνες 15% - Υδατάνθρακες 55% - Λίπος 30%.
Μια ματιά στον παρακάτω πίνακα μας δείχνει ότι το κλασικό Trail Mix περιέχει αυτές τις ομάδες θρεπτικών σε ποσοστά 13-61-26%. Που είναι πολύ κοντά στον στόχο και εφικτό με μια μικρή μετατροπή στα συστατικά.


Τα στοιχεία πάρθηκαν από τους ενδεικτικούς πίνακες στις συσκευασίες των τροφίμων που έχουμε σε αποθήκευση

Κάπου εδώ όμως θα πρέπει να δούμε και τον αντίλογο.
Σίγουρα δεν υπάρχει μια μαγική τροφή. Αλλά ο ορειβάτης και ο survivalist μπορεί να διορθώσει τις ανεπάρκειες στο κυρίως γεύμα του. Ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για ενεργειακό σνακ.
Μας προβληματίζουν όμως τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης έρευνας του Αμερικανικού στρατού για τις ανάγκες των στρατιωτών σε έντονη σωματική άσκηση. Η συνιστώμενη αναλογία είναι 21-67-12 με επιπλέον ζάχαρα διαθέσιμα.
Τέλος το κλασικό Ελληνικό παστέλι έρχεται πολύ κοντά στην ενδεδειγμένη αναλογία με 17-40-32%.

Φτιάχνοντας το δικό σας Trail Mix

Ο συνδυασμός των τόσο διαφορετικών υλικών μεταξύ τους στην ίδια μπουκιά οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι φαντάζει παράξενος. Στην πραγματικότητα είναι "ενδιαφέρων" αλλά παράξενος όχι. Ακριβώς λόγω αυτού του παιχνιδιού μεταξύ του γλυκού και του αλμυρού και του σκληρού και του μαλακού.
Πάντως μπορείτε εύκολα να τροποποιήσετε την συνταγή σύμφωνα με τα γούστα σας. Προσθήκη μικρών αποξηραμένων καρπών, τσιπς μπανάνας και άλλων ξηρών καρπών, ιδίως αμύγδαλα και κάσιους.

Αν πρόκειται όμως να αποθηκεύσετε το μίγμα για κάποιον καιρό συνιστούμε να το κάνετε με τα συστατικά σε ξεχωριστές συσκευασίες, έτσι ώστε αν το ένα αλλοιωθεί να μην χαλάσει και τα υπόλοιπα. Προτιμήστε τα μεταλιζέ σακουλάκια (εμείς χρησιμοποιούμε τροφίμων όπως ο πουρές και τα άνθος αραβοσίτου) τα οποία θα σφραγίσετε με το ηλεκτρικό σίδερο αφού βγάλετε όσο περισσότερο αέρα μπορείτε.

Βιβλιογραφία

Και μια που μπήκαμε στα χωράφια της ορειβατικής διατροφής, παραθέτουμε και κάποιες διαδικτυακές αναφορές: